Ji çalakvanan banga rawestandina êrişan

Gelek çalakvan, akademîsyen û rêxistinên sivîl bang li civaka navneteweyî kirin ku dagirkeriya dewleta Tirk rawestînin.

Ji çalakvanan banga rawestandina êrişan
16 tebax 2024   21:44
NAVENDA NÛÇEYAN

Komek ji çalakvan, akademîsyen û nûnerên rêxistinên civaka sivîl komkujî û binpêkirinên dewleta Tirk a dagirker yên li Başûr, Bakur û Rojhilatê Sûriyê bi tundî şermezar kirin û gotin, “Koka dewleta Tirk li ser qirkirina gelan hatiye avakirin.”

Komek ji aktîvîst, akademîsyen û nûnerên rêxistinên civaka sivîl têkildarî êrîş û dagirkeriyên dewleta Tirk ên li ser Başûrê Kurdistan û Rojavayê Kurdistanê beyanameyek weşandin.

Di beyanameyê wiha hat gotin: “Di çarçoveya alozî û bê îstiqrariya herêmê de, dewleta Tirk êrîşên xwe yên tund li ser gelê Kurd li Iraq û Sûriyeyê û heta li nava Tirkiyê bi xwe jî didomîne. Dewleta Tirk li ser esasê qirkirina gelan bi taybetî li ser Kurd, Ermenî û Ereban hatiye avakirin. Îro jî heman rêyê didomîne.”

‘DIXWAZE HERÊMÊN DAGIRKÎ BERFIREH BIKE’

Her wiha hate gotin ku dewleta Tirk ji bo hemû kesên ku mafên xwe yên rewa dixwazin dûr bixe, dixebite, heta bi awayê aştiyane jî be û got; “Wek mînak girtina kesên ku di hilbijartinên vê dawiyê yên şaredariyên Tirkiyê û Bakurê Kurdistanê de bi ser ketine.”

Di dewama beyanameyê de bal hate kişandina ser herêmên dagirkirî yên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê, li wê derê derxistina xelkê xwecih û bicihkirina malbatên çeteyan û wiha hate gotin; “Tirkiye li Bakurê Sûriyê operasyoneke leşkerî ya dagirkeriyê dimeşîne. Bi armanca koçberkirina gelê xwecihî û bicihkirina çeteyên û malbatên çeteyan li herêmên wan. Mîna ku li Efrîn, Serêkanî û Girê Spî qewimî. Em weke çalakvanan ji asayîkirina peywendiyên Tirkiyê bi rêjîma Sûriyê re bifikarîn. Tirkiye plan dike ku zêdetir bajarên Kurdan dagir bike û xelkê xwecih wê van deveran koçber bike.”

 Di beyanameyê hate destnîşankirin ku dewleta Tirk a dagirker bi salane bi hincetên derew herêmeke berfireh a Herêma Kurdistanê dagir kiriye, Tirkiye armanc dike ku ajandayên xwe yên wekî girêdina herêmên dagirkirî bi dewleta xwe re pêk bîne.

 Têkildarî êrîşên dagirkeriyê yên dewleta Tirk a dagirker li ser Herêmên Parastina Medyayê û Başûrê Kurdistanê wiha hate gotin; “Tirkiye di van demên dawî de dest bi êrîşeke berfireh ya dagirkeriyê kiriye. Bi hezaran leşker û çeteyên xwe ji Bakurê Sûriyê anîne û li Herêma Kurdistanê bicih kirine. Ev yek ji bilî hevsoziya aliyên Kurdistanî û bêdengiya hikûmeta Iraqê pêk hat.”

 Di dawiyê de bang li civaka navneteweyî, hikûmeta Iraqê û Parlamentoya Iraqê hat kirin ku berpirsiyariya xwe ya mirovî û yasayî ya li hember “sûcên nemirovane” yên ku ji aliyê Tirkiyê ve hatine kirin, bigirin ser xwe. Her wiha ji bo rawestandina dagirkeriya Tirkiyê ya li ser Herêma Kurdistan û Iraqê bang li Komkara Ereban kirin ku demildest tedbîrên pêwîst bigirin.”

 Navê nûnerên saziyên civaka sivîl û akademîsyenên ku beyaname îmze kirine wiha ne;

 1-Tevgera Demokrasiyê

 2-Rêxistina Hîwa ji bo Pêşxistin û Aştiyê

 3-Komeleya Neteweyî ya Ciwanan

 4-Komeleya Newroz a Çandî û Civakî-Libnan

 5-Şerîf Şahîn, Alîkarê Berê yê Wezîrê Derve yê Misrê

 6-Prof. Mihemed Rafaat Îmam, Endamê Encûmena Misrê ya Karûbarên Derve

 7-Huseyin Siwêîdî, Koordînatorê Foruma Diyaloga Demokratîk a Şoreşa Erebî-Lîbya

 8-Dr. Eli Mehdî, Cîgirê Serokê Navenda Bexdayê ya Yasayî û Aborî ya Iraqê

 9-Şerîf Eîd Hemîd, Serokê Navenda Lêkolînên Kendavê, Misir

 10-Endamê Komîteya Navendî ya Partiya Komunîst a Misirê Dr. Elî Şûşan

 11-Hevserokê berê yê Meclisa Sûriyeya Demokratîk (MSD) Riyad Derar

 12-Hevserokê Partiya Yekîtiya Demokratîk a Sûriyeyê (PYD) Salih Muslim

 13-Alî Seîd Îbrahîm Partiya Komunîst ya Sûdanê

 14-Ifrêd Riyaşî, Sekreterê Giştî yê Konferansa Daîmî ya Federalîzmê li Lubnanê

 15-Konseya Bilind a Netewî ya Ermenîstana Rojava

 16-Komeleya Jinan a Cênînê

 17-Endamê Navenda Lêkolînên Îslamî ya Lubnanê Qasim Qasir

 18-Parlamenterê Partiya Yekîtiya Pêşverû ya Neteweyî Atif Mexawrî

 19- Dr. Elî Selîm Qureyşî

 20-Nada Şêx Dawud

 21-Ebdulcasim Seîdî- Çalakvanê mafên mirovan

 22-Rojnamevan Ibtîsam Nasir Elî

 23-Elî Ebdulzehra, çalakvanê civaka sivîl

 24-Mahîr Abdul Baqî-Rojnamevan

 25-Xesan Elî Mihemed-Mamosteyê Zanîngehê

 26-Nivîskar Hadî Ebdul Husên

 27-Selah Abdul Star Mecîd-Nivîskar

 28-Muctebe Abdul Nasir- Çalakvanê siyasî

 29-Elî Bedre Xan, Derhênerê sînemayê -Misir

 30- Dr. Semîr Fazil- Mamostayê zanîngehê-Misir

 31-Nivîskar Abdulfetah-Misir

 32-Îslam Zîf-Rojnamevan-Misir

 33-Elî Ebû Xêr-Lêkolînerê dîroka Îslama-Misir

 34-Sebra Qasimî, parêzer-Misir

 35-Ebdullah Rabûi, Nivîskar-Sûriye

 36-Hemed Ebdulezîz Kurdî-Nivîskar-Misir

 37- Dr. Seher Hesen Ehmed, Doktora Dîroka Misrê ya Nûjen û Hevdem

 38-Xelîl Qazî-Nivîskar-Lubnan

 39-Adel Fexranî, rojnamevan li Misrê.

 40-Îlham Milîcî, rojnamevan û nivîskarê medyayê-Misir

 41-Elî Sabit Sebrî, lêkolîner û akademisyen-Misir

 42-Hesen Zaza, nivîskar li Sûriyê

 43-Ekrem Berekat, rojnamevan-Sûriye

 44-Ebdulstar Hetîte, rojnamevan-Misir

 45-Rêbar Hibûn- nivîskar-Sûriye

 46-Elî Mihemed Siwab, Pêşkêşvanê Bernameya Siyasî li Serokatiya Komara Misrê

 47-Niyaz Hamid Braym, nivîskar û rojnamevan-Kanada

 48-Mahmûd Disûqî-Parêzer-Misir

 49-Miqdad Ebû Hana Mihemed-Çalakvanê sivîl û mafên mirovan

 50-Ehmed Eta-Rojnamevan-Misir

 51-Şewqî Mihemed Selah-Li Misirê pisporê akademî, ewlekarî û yasayê

 52-Mistafa Hebeş-Nivîskar-Etiyopya

 53-Muhsin Ewaz-Rojnamevan-Misir

 54-Endamê Înîsiyatîfa Erebî ya ji bo Azadiya Rêberê Abdullah Ocalan Hanî Cemal

 55-Fatîn Mihemed-Lêkolînerê Zayendî li Misrê

 56-Fîras Yûnis_Nivîskarê siyasî-Sûriye

 57-Mehmûd Îbrahîm-Siyasetmedar-Sûdan

 58-Bunyad Cîzîrî-Rojnamevan-Sûriye

 59-Fethî Mehmûd, rojnamevanek nivîskar li Misrê

 60-Dr. Fernaz Etiye-Pisporê karûbarên Israîlê li Misrê

 61-Seyîd Mistefa-Rojnamevan-Misir

 62-Mihemed Yûsif, lêkolînerê siyasî li ser karûbarên Tirkiyeyê

 63-Zeyd Eyûbî-Şîrovekarê siyasî û parêzerê Filistînî

 64-Îslam Zîf-Rojnamevan-Rojnamevan

 65-Amîna Ebdullah Hesen-Helbestvan û nivîskar-Misir

 66-Îbrahîm Xelîl-Romannivîsê Sûriyeyî

 67-Munîr Hafiz-Lêkolîner û Ramanwerekî Sûrî ye

 68-Mihemed Ezo-Lêkolînerê arkeolojîk

 69-Bedir Rahman Ehmed-Rewşenbîr

 70-Jale Hemzewî-Hunermend û helbestvan

 71-Şiwax Elî-Çalakvanê mafên mirovan

 72-Hunermend Emel Etar

 73-Besam Hemad-Rewşanbîr-Sûriye

 74-Marya Ecîlî-Nivîskar

 75-Ebdulqadir Ebûd-Derhênerê şanoyê

 76-Huseyîn Marî-Doktora Edebiyata Erebî

 77-Ebdulrehman Hemed-Lêkolîner û mamoste

 78-Fîraz Remezan-Lîstikvanê şanoyê

 79-Amar Amîro-Peykersaz

 80-Fexrî Derwîş-Helbestvan

 81-Hunermend Hesen Mistefa

 82-Emad Ehmed-Rahênerê Klûba Debkat

 83-Medya Silêman-Helbestvan

 84-Mihemed Elî Derwîş-Rewşenbîr-Reqa

 85-Hunermend Beşîr Nayîf

 86-Îman Ebûd-Mamosteyê pîşeyê

 87-Şêx Mihemed Turkî Sûan-Kesayetiyek civakî yê navdar

 88-Îbrahîm Oweys-Kesayetiyek civakî yê navdar

 89-Elî Salih-Weezvanê Olî

 90-Mehmûd Fesîh-Rojnamevan

 91-Mustafa Osman-Siyasetmedar

 92-Danya Ramazan-Siyasetmedar û rewşenbîr

 93-Raed Fazil-Helbestvan

 94-Selahedîn Muslim-Sernivîskarê Kovara

 Rojhilata Navîn a Demokratîk

 95-Riad Soma- Endezyar

 Komek ji akademîsyen û nûnerên rêxistinên civaka sivîl duh bi daxuyaniyekê tund binpêkirinên dewleta Tirk ên li dijî gelên Herêma Kurdistanê û Bakurê Sûriyê şermezar kirin.

 Di roja destpêkê de hejmara kesên daxuyanî îmze kirine gihişt 94 akademîsyenan, îro jî gelek akademîsyen, rojnamevan, sazî û rêxistinên civaka sivîl tevlî daxuyaniyê bûn. Bi giştî hejmara îmzekaran gihişt 189 kes, sazî û rêxistinên civaka sivîl.