BM İmralı için Türkiye’den savunma istedi

İsviçre’nin Cenevre kentinde 8 Temmuz'da başlayan Birleşmiş Milletler (BM) İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Aşağılayıcı Muameleye ya da Cezaya Karşı Komitesi 80. Oturumları sürüyor. 26 Temmuz’a kadar devam edecek oturumlarda, birçok ülkeden sivil toplum örgütlerinin hak ihlallerini içeren raporları görüşülüyor. 

İlki 16 Temmuz’da başlayan BM İşkenceye Karşı Komite’nin oturumlarında, aralarında Türkiye’den Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), Medya ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (MLSA) ile The World Organization against Torture (OMCT) kurumlarının hazırlayıp sunduğu rapora dair sunumlar dinlendi.

Türkiye’den komiteye sunulan 49 sayfalık raporda 40 aydır haber alınamayan Önder Abdullah Öcalan ve İmralı’da bulunan Hamili Yıldırım, Veysi Aktaş ile Ömer Hayri Konar’a dair haber alamama hali ve ağır tecrit de “işkence” başlığıyla yer aldı.

Sivil  toplum örgütlerinin hazırladıkları rapora dair sunumları dün biterken, oturumun ikinci gününde Türkiye kendi raporunu sundu. Türkiye heyetinin ardından BM İşkenceye Karşı Komitesi Özel Raportörleri Bakhtiyar Tuzmukhamedov ve Maeda Naoko Türkiye’ye dönük raporları çerçevesinde sunumlar yaptı.

TUZMUKHAMEDOV: TÜRKİYE ÖNERİLERİ YERİNE GETİRMİYOR

İlk olarak söz alan Özel Rapörtör Bakhtiyar Tuzmukhamedov, özellikle Türkiye’de cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dikkat çekti. Türkiye’de tutsakların avukat ve aile görüş haklarının kısıtlandığına dönük birçok vakanın yaşandığını ifade eden Tuzmukhamedov, bir önceki BM İşkenceye Karşı Oturumlarında Türkiye’ye yapılan birçok önerinin yerine getirilmediğine vurgu yaptı. 

GAZETECİLER VE MUHALİFLER HEDEFTE

Tuzmukhamedov’un ardından özel raportör Maeda Naoko’da hak ihlallerine dönük bir sunum yaparak, Türk heyetine cevaplaması üzerine sorular yöneltti. “Terörle mücadele” yasalarından kaynaklı Türkiye’de yaşanan hak ihlallerine dikkat çeken Naoko, bu yasaların   insan hakları savunucularına, gazetecilere ve muhalif kesimlere dönük kullanıldığına vurgu yaptı.  

TÜRKİYE’YE İMRALI’YI SORDU

Özellikle Türkiye cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dönük kendilerine çok sayıda raporun ulaştığını ifade eden Naoko, 25 yılı aşkın bir süredir İmralı’da ağır tecrit koşulları altından tutulan Abdullah Öcalan’ın içinde bulunduğu tecrit koşullarına da dikkat çekti.  Kendilerine gelen raporlara göre İmralı’daki tutsakların 3 yılı aşkın bir süredir dış dünyayla hiçbir iletişimlerinin olmadığını ifade eden Naoko, devamla şunları kaydetti: “25 Mart 2021 tarihinden bu yana, İmralı Ada Cezaevinde bulunan 4 mahkumla hiçbir iletişim olmamıştır. Avukat ve aile ziyaretlerine izin verilmiyor. Tüm diplomatik çabalara rağmen, bu 4 mahkûmun durumları hakkında hiçbir bilgi edinilmemiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) daha önce Abdullah Öcalan’ın davasında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3. maddesinin ihlal edildiğine dönük karar vermişti. Komite olarak İmralı’da yaşanan bu durumun nedeninin açıklanmasını istiyoruz”.

Oturumlar, BM İşkenceye Karşı Komitesi özel raportörleri hem kendi raporlarına hem de STÖ’lerin raporlarına dayanarak Türk yetkililere ülkede yaşanan hak ihlallerine dönük sorular yöneltmesi ile devam edecek. Türkiye ise kendilerine yöneltilecek sorulara dönük savunma yapacak.