Dêrazor ve halkın direnişine karşı planlar

DAIŞ çeteleri, Ağustos 2014’te Şiêtat Aşireti’nin yaşadığı Dêyrazor'un köy ve beldelerinde katliamlar gerçekleştirdi. Katliamlarda bin 700 kişi şehit oldu, binden fazla kişi kaçırıldı. DAIŞ’in yaptığı katliamların yıl dönümünün yaklaştığı bir dönemde 7 Ağustos'ta Şam hükümetine bağlı güçler ve Difa el-Wetenî güçleri de Dêrazor'un doğu bölgesinde aynı aşiretin yaşadığı yerlere saldırdı. Yaklaşık bir hafta süren saldırılarda 15 sivil şehit oldu, 24 sivil ise yaralandı.

Bir yıl önce de tıpkı bu günlerde yapılan saldırılar gibi Şam hükümetine bağlı gruplar ve Difa el-Wetenî üyeleri farklı isimler adı altında Dêrazor Kantonu’na saldırmıştı. Tüm bunlar bölgede birçok plan ve hesabın olduğunu gösteriyor. Neden Dêrazor hedef alınıyor? Saldıranlar kimler? Amaçları nelerdir? Halkın bu saldırılara ve planlara karşı tutumu nasıldı?

DÊRAZOR’UN COĞRAFYASI VE TOPLUMSAL YAPISI

17 bin kilometre genişliğinde olan Dêrazor Kantonu (Fırat Nehri'nin doğu yakasında) Özerk Yönetim tarafından yönetiliyor.  Dêrazor Kantonu, özellikle doğu ve kuzeydoğu kırsalı, Suriye'yi Irak'a bağlayan stratejik bir öneme sahiptir. Derazor Kantonu’nun bir diğer önemi de petrol ve doğalgaz açısından çok zengin olmasıdır. Ayrıca QSD'nin DAIŞ’in elinde kalan son yeri de bu kentte özgürleştirdi.

Dêrazor Kantonu, 8 şehir (Kisra, Cezrat, Siwer, Bisêra, Hecîn, Fırat, Şihêl, Suse) ve 33 belde ile köyden oluşuyor.

Dêrazor Kantonu, aşiret karakterine sahip bir kenttir. Bölgedeki en büyük aşiret ve kabileler de Dêrazor Kantonu’nda bulunuyor. Begera kabilesi kentin batı ve kuzeybatı kırsalında, Igêdat ise doğu ve kuzey doğu kırsalında yer alıyor.

DÊRAZOR VE SURİYE KRİZİ

Suriye'de 15 Mart 2011'de başlayan halk hareketi ile birlikte Dêrazor'da da protestolar başladı.  Protestoların başlamasıyla kentte karışıklık ve kaos yaşanmaya başlandı. Silahlı gruplar da birçok yere saldırmaya başladı. Önce Cephet El Nûsra çeteleri, daha sonra da DAIŞ çeteleri Dêrazor’u kontrol etti.

Dêrazor'u 5 yıl yıl boyunca kontrol eden DAIŞ çeteleri, 2014 yılda Dêrazor'un doğu bölgesindeki köylere saldırarak, Şiêtat aşiretinden bin 700 kişiyi katletti, bin kişiyi de kaçırdı.

DÊRAZOR’UN ÖZGÜRLEŞTİRİLMESİ

Demokratik Suriye Güçleri (QSD), Mart 2019'da Dêrazor Kantonu’nu DAIŞ çetelerinden özgürleştirdi. Kentin özgürleştirilmesinin ardından yeniden inşa çalışmaları başlatıldı. Dêrazor Sivil Meclisi bünyesinde bölge halkı örgütlenme çalışmalarını yürütmeye başladı. Bu temelde komiteler, meclisler ve hizmet, sağlık ile eğitim kurumları kuruldu. 2023’ün sonunda özgürleştirilen bölgeler kanton ilan edildi.

Dêrazor’un özgürleştirilmesinden sonra DAIŞ hücrelerinin, Şam hükümetine bağlı grupların ve Dîfa El Wetenî üyelerinin kentti işgal etme ve Özerk Yönetim statüsünü yok etme yönündeki saldırıları hiç bitmedi. İşgalci Türk devleti de aynı amaçla saldırılarını sürdürdü.

Asayiş Güçleri ve QSD'nin Ağustos 2023’te yolsuzluklara ve DAIŞ hücrelerine karşı başlattığı operasyonla ilgilenirken, bu durumu fırsat bilen Şam hükümeti, bölgede karışıklık çıkarmak için kendisine bağlı güçleri Dêrazor’a gönderdi.

Dêrazor Askeri Meclisi, QSD kontrolünde "Güvenliği Güçlendirme Operasyonu"nun başlatıldığını duyurdu. Operasyon ilk etapta DAIŞ hücrelerine, uyuşturucu tacirlerine, yurttaşlara ve kurumlara karşı suç işleyen kişilere yönelik yürütüldü.

QSD’nin "Güvenliği Güçlendirme" operasyonu sırasında yakaladığı Difa El-Weteni üyeleri, "Aşiretler" adı altında QSD'ye yönelik saldırı emirlerini Şam hükümetinin güvenlik biriminden aldıklarını itiraf etti

İşgalci Türk ordusu ve çeteleri de "Güvenliği Güçlendirme" operasyonuyla eş zamanlı olarak Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi'ne yönelik işgal saldırılarını artırdı. İşgalci Türk devleti ve çetelerinin Dêrazor'un doğu kırsalındaki saldırılara destek amaçlı yaptığı belirtildi.

2023 yılında Dêrazor Kantonu'nun doğu bölgesindeki köylere yönelik saldırılar Şam hükümetine bağlı güçlerin gruplar tarafından yapıldı. 7-12 Ağustos saldırıları da doğrudan Şam hükümeti güçleri ve Difa El-Weteni üyeleri tarafından gerçekleştirildi.

Şam hükümetine bağlı “Difa El-Weteni” gruplar, 7 Ağustos'ta Fırat Nehri'nin batısındaki noktalarından Dêrazor Kantonu’nun doğu bölgesinde bulunan köylere saldırdı. Saldırıda 15 sivil şehit oldu, 24 sivil ise yaralandı.

Bu saldırılarla eş zamanlı olarak işgalci Türk devleti, Cizîrê Kantonu’ndaki QSD noktalarını SİHA’larla hedef aldı. Minbic, Efrin ve Şehba kantonlarındaki köyleri bombaladı.

AMAÇ

Hecin Askeri Meclisi Komutanlarından Hemze Eşara, bu saldırıların komplo amaçlı olduğunu ve uluslararası siyasi, ekonomik ve askeri çıkarları gerçekleştirmeye yönelik olduğunu söyledi. Hemze Eşara, "Bunların amacı, Ortadoğu savaşında rol sahibi olan devletlerin desteğiyle bölgeyi savaş alanına çevirmek ve huzuru yok etmektir. Ayrıca Özerk Yönetim projesinin de yenilgiye uğratmaktır. Dêrazor'a yönelik saldırılar aynı zamanda bölgeye yönelik saldırıların da bir parçasıdır. İşgalci Türk devleti başta olmak üzere pek çok devlet, rejim ve rejime destek veren bazı taraflar, bölge halkına komplo kuruyor" dedi.

ˊBÖLGEYİ SAVUNMAKTAN BAŞKA YOL YOK’

Dêrazor'a yönelik saldırıların toplumun birlik ve örgütlülüğü sayesinde boşa çıkarıldığını dile getiren Hemze Eşara, "Bu saldırılar, askeri güçlerin varlığı sayesinde yenilgiye uğratıldı. Bölgeyi savunmaktan başka yol yok. Cevabımız direniştir. Sonuna kadar mücadele edeceğiz ve topraklarımızdan asla vazgeçmeyeceğiz. Stratejimiz bellidir, Kuzey ve Doğu Suriye Bölgesi’ne yönelik tüm saldırıları bertaraf etmektir. Çetelere her zaman, her yerde cevap vereceğiz" diye belirtti.

Konuyla ilgili olarak Dêrazor Kantonu’ndaki aşiretler de aynı tutumu göstererek, halka karşı saldırıların Demokratik Özerk Yönetim'e de yönelik saldırı olduğunu belirtti.

Bû Kemal Aşiretlerinin Sözcüsü Selah El Selman, bölge halkın Dêrazor Askeri Meclisi ve Hecin Askeri Meclisi güçlerinin yanında yer alarak, Şam hükümeti güçleri ve DAIŞ çetelerinin tüm saldırılarını boşa çıkardığını söyledi. Selah El Selman, "Yerel halkın ve aşiretlerimizin tutumu gurur vericiydi. QSD ile aynı cephede olacağımıza söz verdik ve öyle de kalacağız” dedi. 

(ma)

ANHA