Minbic’ten Özerk Yönetim’e giden yol

2011 yılında Suriye’de değişim isteyen halklar ayaklanmış ve mevcut Baas rejimine karşı eylemsellikler geliştirmişti. Ancak bu halk eylemselliklerine karşı Baas rejiminin geliştirdiği kanlı bastırma girişimleri Suriye’yi bir iç savaşa sürükledi. Suriye'nin kuzeybatısında yer alan bir kent olan Minbic’te halk ilk kez 21 Nisan 2011 tarihinde barışçıl protestolar düzenledi.

2012 yılında farklı bayraklar isimler altında, Tugaya Omer Bin El Xetab, Siqûr El Şam, Siwar Minbic, Elî Bin Ebî Talib, Ehrar Sûriye, Mucahido Minbic, Um Ewasim, Cund Mihemed, Rîmah El Rafidên, Ehrar El Şam, Ensar El Sune, Îbad El Ruhman, El Farûq, El Nuiman, El Sultan Silêman Şah, Ayşe, Fursan El Firat, Ebû Eyûb El Ensarî, Ecyal El Musteqbel, Eshab El Yemîn, Siwar Sûriye ve Tevgera El Ume gibi onlarca silahlı gruplar oluşturuldu.

Temmuz 2012'de Şam hükümeti güçlerini kent ve köylerden çıkaran bu gruplar, Minbic’in mahalle ve köylerini aralarında bölüşerek her birbiri bir bölgeyi yönetti. Bu gruplar hırsızlığa, suçlara ve iç savaşa karşı oluşturuldu. Aynı zamanda Şam Hükümeti güçleri günlük Minbic’e yönelik hava saldırısı düzenliyordu.

DAİŞ’İN MİNBİC’İ KONTROL ALTINA ALMASI

Ocak 2014'te Minbic mahallelerine giren DAİŞ çeteleri, 4 bombalı aracı patlatıp çevre köylerden çok sayıda havan topuyla şehri hedef aldıktan sonra şehri işgal etti.

Reqa, Hesekê ve Dêrazor ile Halep ve Şam kentine yakın bölgeleri ile Suriye orta çölünü kontrol eden DAİŞ çeteleri, Minbic ve kırsalını da kontrolü altına alabildi.

DAİŞ, şehri dünyanın her ülkesinden binlerce çete ve cihatçıyı ağırlamak için bir merkez olarak kullanıyordu ve Suriye'deki DAİŞ başları için güvenli bir yer haline getirilmişti.

DAİŞ, şehri Suriye ve Irak'taki toprakları ile Türkiye ve Avrupa gibi yabancı topraklar arasında bir bağlantı noktası olarak kullandı.

DAİŞ çete başlarının itiraf ve belgelerine göre, Türk devletinin iş birliğiyle onlarca çete Minbic’ten ayrılarak, Avrupa kentlerinde intihar saldırıları gerçekleştirdi.

DAİŞ çetelerinin kent halkına karşı işlediği cezalar ve suçlar nedeniyle kültür kenti ve şairlerin mekânı olan Minbic en korkulan bölgelerden biri haline geldi.

BİLEŞENLERİN BİRLİĞİ

Her kesimden binlerce yerel halkın oluşturduğu ve QSD bayrağı altında yer alan Minbic Askeri Meclis güçleri, 1 Haziran 2016'da Uluslararası Koalisyon'un hava desteğiyle iki taraftan askeri operasyon gerçekleştirdi. Bölgenin kuşatma altına alınması nedeniyle operasyon kentin doğusundaki Qereqozaq köprüsü ve kentin güneyi Tişrîn Barajı tarafında başlatıldı. 2 yıl ardından kent DAİŞ çetelerinden temizlendi.

Minbic’i özgürleştirme hamlesinin başlamasıyla onlarca köy ve mezra DAIŞ’ten kurtarıldı. Minbicli kadınların DAİŞ karanlığını çıkarıp fırlatarak kurtulduklarına şahitlik ediyordu. Minbic Askeri Meclisi Üyesi Ebu Leyla, 1 Minbic’i özgürleştirme hamlesinde 3 Haziran günü Xefiet Ebû Qelqel beldesinde, bir havan topunun yakınına düşmesi sonucunda ağır yaralandı. Başına şarapnel parçası isabet eden Ebu Leyla, kaldırıldığı Silêmanî’deki (Süleymaniye) hastanede, 5 Haziran’da doktorların tüm müdahalesine rağmen kurtarılamayarak şehitler kervanına katıldı.

Ebu Leyla’nın şahadeti üzerine Minbic Askeri Meclisi, yaptığı yazılı açıklama ile onun anılarına bağlılık gereği, Minbici özgürleştirme hamlesinin “Komutan Şehit Feysal Ebû Leyla” adıyla devam edeceğini duyurdu.

TÊKBIRINA DAIŞˊÊ DI MINBICÊ DE

Minbic Askeri Meclisi tarafından bölgeyi DAİŞ çetelerinden temizlemek üzere 4 koldan başlatılan hamle 73 gün süren savaşın ardından 12 Ağustos 2016’da zaferle sonuçlandı. Zaferle birlikte askeri meclis ve QSD bayrakları ile meclis şehitlerinin posterleri özgürleştirilmiş alanlarda açılarak, 15 Ağustos 2016'da özgürlüğünün ilanı yapıldı.

Bu zaferle birlikte Minbic'in kuzeyindeki El Serb mahallesinde bulunan bazı DAİŞ çeteleri grupları, 26 Ağustos'ta Türk devletinin işgal ettiği Cerablus kentine doğru yola çıktı. Minbic’in DAİŞ çetelerinden kurtuluşu, stratejik bir zafer oldu. DAİŞ çetelerinin Türkiye’yle bağlantı kapısı olma özelliği taşıyan Minbic’in özgürleştirilmesi, tüm dünyayı tehdit eden DAİŞ’e karşı savaşın en büyük dönüm noktasıydı. Minbic’in kurtarılmasıyla başlayan süreç, Derazor’un Baxoz beldesinde Suriye ve Irak'taki DAİŞ Halifeliği haritadan silinmesiyle tamamlandı.

Kent ve köy sakinleri tarafından ‘güçlü kalkan’ olarak nitelendirilen Minbic Askeri Meclis akademilerine binlerce genç katıldı. Meclis savaşçıları, DAİŞ çetelerinin başkent olarak gördüğü Reqa hamlesi başta olmak üzere, Suriye'nin birçok yerinde başlatılan özgürlük hamlelerinde de katıldı.

 Minbic Askeri Meclisi Genel Komutanı Ednan Ebu Emced, içinde yer aldığı Reqa’yı Özgürleştirme Hamlesi’nde 29 Ağustos 2017’de şehit düştü.

Minbic halkı 2019 baharında DAİŞ’in Suriye'deki son noktası olan Baxoz kasabasına yönelik tarihi hamleye de katıldı. Minbic’in özgürleştirilmesinden 3 yıl sonra QSD askeri meclisleri, Suriye topraklarında DAİŞ çetelerini coğrafi olarak yenilgiye uğrattı.

ÖZERK YÖNETİM MODELİ VE BİLEŞENLERİN KATILIMI

Minbic'in özgürleştirilmesiyle birlikte Nisan 2016'da merkez ve kırsal bölgelerde sivil meclisler oluşturuldu. Bu meclisler, kentin enkazlarını temizleyerek hizmet ve güvenlik kurumlarını etkinleştirirken, kentte yerel meclislerin sayısını artırmak için örgütsel bir hamle başlattılar. 400'e yakın meclis oluşturuldu ve yüzlerce göçmene de ev sahipliği yapıldı.

 2017 yılı başında, Çeçenler, Araplar, Kürtler ve Türkmenler gibi farklı bileşenler Minbic Kantonu Demokratik Özerk Yönetimi'ni ve yasama, yönetim ve idari meclislerini ilan etti. Bu süreçte Özerk Yönetim'in sağlık, kadın, ekonomi, gençlik ve spor, savunma, kültür ve sanat, sosyal işler, bölgesel yönetimler ve belediyeler, eğitim, şehit aileleri gibi komiteler oluşturuldu. O dönemin Özerk Yönetim’in eş başkanları Zeyneb Qenber ve Îbrahîm El Qeftan idi. 

Minbic Askeri Meclisi, 15 Temmuz 2017'de meclisinin kendi eğitimlerini yapacak aşamaya geldiğini, askeri eğitim konusunda yardımcı olmak için Minbic’de kalan son danışma grubunun da geri çekildiğini duyurdu. Minbic, askeri meclisi tarafından yönetiliyor.

12 Aralık 2023'te Demokratik Halkların Meclisi tarafından onaylanan Toplumsal Sözleşme'nin ilanıyla Minbic, Kuzey ve Doğu Suriye'nin 7 kantonundan biri olarak görüldü. Yeni sözleşme çerçevesinde kentteki kurumlar ve komitelerin örgütlenmesine yönelik çalışmalar başladı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'den güçlerini çekeceğini açıklaması, şiddetli tepkilere yol açtı. Aynı dönemde Suriye krizinin tırmanmasıyla birlikte uluslararası ve bölgesel aktörlerin müdahalesi artarken, Türk devleti ve Şam hükümeti Kuzey ve Doğu Suriye'yi tehdit etmeye devam etti.

15 Ekim 2019'da Uluslararası Koalisyon, Minbic'teki güçlerini çekerek Suriye'nin doğu bölgelerine yerleştirme kararı aldı. Bu kararın ardından QSD'nin Türk güçlerine karşı durma çağrısı yapması üzerine Rus güçleri ve Şam hükümetine bağlı birlikler, Türk işgaline karşı sınırdaki savaş cephelerine girdi.

MINBIC VE TÜRK DEVLETİNİN TEHDİTLERİ

İşgalci Türk devletinin bölgeye yönelik saldırı ve işgal tehditleri devam ediyor. Ancak bölgede bulundan halkları, günlük eylemsellikler içinde olup işgalci Türk devletinin Suriye topraklarından çıkarılması talebinde bulunuyor. Ancak söz konusu işgal ve saldırılara karşı Şam Hükümeti sessiz.

(rd)

ANHA