Helbusi'nin gidişiyle Türkiye en önemli oyuncusunu kaybetti

Irak Federal Mahkemesi, 14 Kasım’da Irak Parlamentosu Başkanı Mihemed Helbûsî'yi "resmi belgelerde sahtecilik" suçlamasıyla görevinden aldı.

Irak'taki duruma ilişkin siyasi yorumcu Wasiq El Cabirî göre, Helbusi'nin çalışmalarını eleştiren birçok kişi var ve siyasi güçler arasındaki anlaşmazlıklar olacak. Wasiq El Cabirî, Helbusi'nin diğer güçlerle sorunları olduğunu söyledi.

Wasiq El Cabirî, "Bu kriz, Leys Dilêmi'nin de üyesi olduğu Helbusi liderliğindeki Teqedum Hareketi bünyesinde gerçekleşti. Helbusi'nin görevden alınmasının, Helbusi'nin eylemlerini eleştiren Koordinasyon Çerçevesi sorunuyla ilgili olduğuna inanmıyorum. Ancak konu yargı kararıdır ve siyasetten uzaktır” dedi.

Türkiye ve diğer ülkeler gibi dış müdahalelere ilişkin Wasiq El Cabirî şunları söyledi: "Koordinasyon Çerçevesi üyesi olan hükümet başkanının kararlılığı açıktı. Herkes siyasi alanı etkileyen dış müdahalelerin sona erdirilmesinden bahsediyor. Irak Başbakanı, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yaptığı açıklamada, Irak'ın kararının bağımsız olduğunu ve hiçbir devletin buna müdahale edemeyeceğini, bu konunun anayasada da yer aldığını söyledi.

Halbusi ve Sünni güçlerin partilere baskı yapmak veya seçim günlerinde gruplarını kullanmak amacıyla hesap verme ve hukukuna dönmek için beyaz bir sayfa açmak isteyecektir.  Ancak bu iktidar, hukuka ilişkin bazı davaların hukuka ilişkin davalarla ilgili olduğuna ve bu konuda çıkarılan kanun ve kararlarla hiçbir gücün oynayamayacağına inanmaktadır. Helbusi'nin görevden alınmasının etkilerinin siyasi süreçte tartışma konusu haline gelecek, Sünni güçler arasında siyasi çatışmaya yol açabilecek.”

Wasiq El Cabirî, "Helbusi’nin görevden alınmasının başka etkiler de var, özellikle önümüzdeki ay yapılması beklenen vilayet meclisi seçimlerine etkisi olacak. Bunun sonucunda Taqedum güçleri mutlaka geri çekilecek ve rakip Sünni güçlerin seçimlerde büyük şansı olacak. Bu kesinlikle ittifakları ve siyasi anlaşmaları etkileyecektir."

Hedef Araştırma Merkezi Araştırmacısı Mueyed Eli, Helbusi'nin siyasi arenaya girdiğinden beri tüm siyasi rolleri şüphelidir. Ayrıca, öncelikle parlamento tarafından onaylanan ABD güçlerinin geri çekilmesine ilişkin yasanın birçok maddesi iptal edildi. Helbusi'nin siyasi sürece yönelik bazı tutumları yerinde değildi. Zaman zaman çatışan taraflara destek verdi. Ayrıca Türkiye ve diğer ülkelerle de temasları ve alışverişleri oldu. Siyasi çalışmalarında başarılıydı. Helbusi, parlamento başkanı olarak tüm Iraklıları temsil edecek sorumluluk düzeyinde değildi. Bütün bunlar Helbusi'nin çalışmalarına karşı olumsuz etkilerdir. Halbusi hegemonyasını Anbar dışına ve diğer Sünni vilayetlere yaymak istiyordu. Kendini Sünni aşiretler ve siyasilerin lideri olarak görmek istiyordu. Bu girişimlere korkuyla bakılıyordu. Bu nedenle Sünni ve Şii kitleler onun üyeliğinin sona erdirilmesi kararını onayladı. Kamu fonları ve görevleri Helbusi ve ailesi tarafından kullanılıyordu. Bu onun siyasi ağırlığını etkiledi" dedi.

Mueyed Eli, Federal Mahkeme'nin kararının tamamen adil olduğunu belirterek şöyle devam etti: "Helbusi'nin çalışmaları siyasi sürece hizmet etmedi ve Irak'a, özellikle Türkiye'ye ziyaretleri çoktu. Ayrıca Irak halkı önemli kararlar istiyordu ve bunlardan biri Baas'ı dağıtma kararının iptaliydi. Helbusi ayrıca seçimlere hazırlık amacıyla Irak cezaevlerinde bulunan çok sayıda suçlu ile cinayet ve terörizmle suçlanan birçok suçlu için af ilan etti. Helbusi ve partisinin temsil ettiği seçim takvimi bunların kontrolündeydi.

Helbusi'nin dışarıda bırakılmasıyla Türkiye'nin en önemli oyuncularından birini kaybetti. Fakat bu, Irak'taki siyasi süreçte Türkiye'nin başka taraftarları olmayacağı anlamına gelmiyor."

(ma)

ANHA