Dünya Anadil Günü panelinde dilin asimilasyondan nasıl korunacağı tartışıldı
Dünya Anadil Günü dolayısıyla yapılan panelde, dili asimilasyondan ve kaybolmaktan korumanın yolları tartışıldı. Ayrıca devrim kapsamında elde edinilen dil kazanımlarının korunması için tavsiyelerde bulunuldu.
Rojava Üniversitesi ve Kürt Dil Kurumu (SZK), Dünya Anadil Günü dolayısıyla dilin yok edilmesi, politikası ve dil planı konulu bir diyalog paneli düzenledi.
Panel, Qamişlo kentindeki Rojava Üniversitesi salonunda düzenlendi. Panele üniversite öğretim üyeleri ve öğrenciler, aydınlar, çevirmenler, yazarlar, SZK üyeleri, Demokratik İslam Kongresi üyeleri ve Şeyh Murşid El Xeznewî katıldı.
Panelde konuşan Şêx El Xeznewî, bu günün önemini vurgulayarak, “Burada anadilde konuşmak Rojavayê Kürdistan halkının fedakarlığı sayesindedir” dedi.
El Xeznewî şöyle devam etti: “Kürt dili, Kürt halkının kimliğini yok etmeye, asimile etmeye ve baskı altına almaya yönelik birçok girişime maruz kaldı. Bu politikalara karşı Kürt dili sanat, Kürt bilginleri ve Kürt dili öğretmenleri tarafından korundu.”
Daha sonra Kürtçe öğretmeni, yazar ve gazeteci Diyar Bohtî tarafından, “dilin yok edilmesi” konusu ele alındı.
Daha sonra Kürtçe öğretmeni, yazar ve gazeteci Diyar Bohti tarafından "dilin eritilmesi" konusu ele alındı.
Panelde “diller nasıl yok oldu?” sorusuna katılımcılar, “Hegemon güçlerin yaptığı demografik değişim ve kültürleri yok etmesi sonucu diller yok oldu ve kayboldu” şeklinde yanıt verdi.
Dede ve nineler torunlarıyla ana dillerinde konuşmadığı zaman Kürtçe dilinin yok olacağını belirten Bohtî, “
Dedeler torunlarıyla ana dillerinde konuşmazlarsa Kürtçe dilinin yok olacağını anlatan Bohti, şöyle konuştu: "En büyük yıkımı işgalciler ve hegemonlar yapıyor. Ama bazen insanlar da dillerini kendileri yok ediyor. O yüzden Kürt halkının çocuklarıyla Kürtçe konuşması gerekiyor ve geleneksel kıyafetleriyle de çocuklarını asimilasyondan korumalıdır” diye konuştu.
Dilin asimile edilmesinin nereden geldiğine ilişkin soruya katılımcılar, “Soykırım ve katliam korkusunun bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Psikolojik bir şeydir. Kürtlerin dillerine önem vermesi gerekiyor. Bilgili halklar kendilerini asimilasyondan korurlar” diye yanıt verdiler.
Kürt yazar Salihê Heydo ve aydın Beşîr Mela Newaf, Kürtçe şiirler okudu.
Ardından SZK üyesi Samî Fetah “Siyaset ve dil planı” adlı konuyu yönetti.
Fetah, dil politikasının hükümetin ya da yönetimin kararı olduğunu belirterek, “Tek dilli, iki dilli ve üç dilli politikalar var. Kuzey ve Doğu Suriye’deki dil politikası 3 dillidir. Suriye rejiminde ise tek dillidir. Bu iki temele dayanıyor. biri eğitim ikincisi ise dilin planlanmasıdır” dedi.
Fetah, ana dilin korunmasının önemine dikkat çekti.
(df)
ANHA
