Irak’ta yeni hükümet tartışmaları: Partiler siyasi hegemonyalarının derdinde
Irak’ta seçim sonuçlarına yapılan itirazları değerlendiren Iraklı Yazar Eli El Beyder, “İtiraz eden partilerin çoğu uzun bir süre iktidarda kalmak istiyor. Yani siyasi hegemonyalarını genişletme amacı güdüyorlar” dedi.
Irak’ta 10 Ekim’de gerçekleştirilen parlamento seçimlerinin kesin sonuçlarının açıklanmasının ardından ülkedeki gerilimin azalması için yeni hükümetin kurulması bekleniyor. Ancak siyasi partilerin çelişkili tepkileri, yeni hükümetin krizleri aşacağı konusunda şüpheler uyandırıyor.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, küçük bir değişiklikle sonuçlanan oyların yeniden sayımının ardından 30 Kasım'da parlamento seçimlerinin sonuçlarını açıkladı.
Komisyona göre Şii lider Mukteda es-Sadr'a bağlı Sadr Grubu, 73 sandalye elde ederek 329 sandalyeli Meclisin birinci partisi oldu.
Eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi'nin Takaddum Partisi 37, eski Başbakan Nuri el-Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu 33, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 31, İran'a yakın Haşdi Şabi’nin siyasi uzantısı Hadi el-Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu 17, Sünni siyasetçi Hamis Hançer'e bağlı Azim Koalisyonu 14, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Goran'dan oluşan ittifak 17, Yeni Nesil Hareketi 9, İmtidad Hareketi 9 sandalye elde etti.
SONUÇLAR REDDEDİLDİ
Az sandalye alan birçok parti seçim sonuçlarını reddederek itirazda bulundu.
Fetih Hareketi ve Kanun Devleti Koalisyonu’ndan oluşan Şii blok seçim sonuçlarını reddetti. Şii bloğu, AB ile BM seçimin doğru bir şekilde yapıldığını belirtmesine rağmen, Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu sahtekarlık yapmakla suçladı.
Fetih Hareketi Başkanı Hadi El Amri de bir kez daha seçim sonuçlarını reddederek, “Komisyonun anayasal ve yasal hükümleri ve seçimlerin teknik hükümlerini ihlal ettiğine dair kanıtlar var” dedi.
Irak Meclisinde eski Başbakan İyad Allavi'nin liderliğini yaptığı Vataniyye Koalisyonu, 10 Ekim'de düzenlenen genel seçimin sonuçlarına ilişkin 14 itirazda bulunduklarını duyurdu.
Açıklamada, "Seçimlerde yapılan 14 teknik ve idari ihlalin yanı sıra Seçim Komisyonu tarafından işlenen anayasal ve yasal ihlalleri Federal Mahkemeye sunduk" ifadelerine yer verildi.
MAHKEME 22 ARALIK’TA KARARINI VERECEK
Irak federal mahkemesinin 13 Aralık'ta seçim sonuçlarına karar vermesi bekleniyordu, ancak mahkeme Fetih Hareketi’nin seçimlere itiraz etmesi nedeniyle kararı 22 Aralık’a kadar erteledi.
Irak seçim sonuçlarına yapılan itirazları değerlendiren Iraklı Yazar Eli El Beyder, “İtiraz eden partilerin çoğu uzun bir süre iktidarda kalmak istiyor. Yani siyasi hegemonyalarını genişletmek istiyorlar. Ayrıca sloganları değişim olan bu partiler ilerde hesap vermekten endişeli. Diğer yandan yandaşlarını bir düşmanın olduğuna inandırmak istiyorlar. Yani umutlarının karşısında duran bir düşman figürü çiziyorlar. Bu şekilde halkı büyük bir komplo olduğuna inandırmak ve seçim sonuçlarını protesto etmeleri için sokağa dökmek istiyorlar” ifadelerinde bulundu.
Irak’ta Şii siyasi liderler, Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın kazananı olduğu seçim sonuçlarını kabul etmediklerini duyurdu.
Bağdat’ta Fetih Koalisyonu lideri Hadi el-Amiri’nin evinde toplanan eski Başbakanlardan Nuri el-Maliki, Haydar el-İbadi, Haşdi Şabi Başkanı Falih Feyyad ve Ulusal Hikmet Akımı lideri Ammar el-Hekim, seçim sonuçlarını değerlendirdi.
Toplantının ardından Muqteda El Sadir, Twitter hesabından yaptığı açıklamada ulusal bir hükümetin kurulmasının gerekliliğine vurgu yaparak, “Ne batılı ne doğulu ulusal bir hükümet” dedi.
NE İRAN YANLISI NE ABD YANLISI
Muqteda El Sadr’ın açıklamalarına değinen Eli El Beyder, “Sayın Muqteda El Sadr yaptığı açıklama ile yeni hükümetin ne İran ne ABD’ye bağlı olmaması, Irak’a bağlı olması gerektiğini belirtiyor. Şüphesiz birçok taraf bu fikri reddedecek. Çünkü onlara yardım edeceklerine söz veren bölgesel ve uluslararası taraflara bağlılar. Irak Koordinasyon Çerçevesi Koalisyonu, Muqteda El Sadr’ın hegemonyasını reddediyor. Anlaşmazlıklar protestolarla tırmanıyor” ifadelerini kullandı.
KOTANIN İPTAL EDİLMESİ
ABD, 2003 yılında Irak’a karşı müdahalesinden sonra kota sistemini oluşturdu. Başkanlık görevleri bileşenler arasında kota temelinde paylaştırıldı. Ülkenin siyasi iktidarı hala bu sistemi yürütüyor. Birçok kesim bunu sorun olarak görüyor ve ülkenin krizini çözmediğini belirtiyor.
Kota, seçimde kazanan parti ve blokların hükümet görevlerini kendi aralarında paylaşması anlamına geliyor. Kotaya göre ülkenin cumhurbaşkanı Kürt ise bakanlar kurulu başkanı Şii olmalı ve parlamento başkanı Sünni olmalıdır.
Ancak bu sistem ülkede yolsuzluğa neden oldu. Sadr Hareketi ve KDP geçtiğimiz günlerde Irak'ın başkenti Bağdat'ta bir toplantıda yeni bir hükümet kurma konusunu tartıştı.
El Sadr Hareketi’nin açıklamalarına göre El Ezari toplantıda kota sisteminden ve görevlerin bloklar arasında paylaştırılması anlayışından uzaklaşılması gerektiğini, bu sistemin ülkenin tehlikeye girmesine neden olduğunu belirtti.
ANHA
Irak’ta yeni hükümet tartışmaları: Partiler siyasi hegemonyalarının derdinde
Irak’ta 10 Ekim’de gerçekleştirilen parlamento seçimlerinin kesin sonuçlarının açıklanmasının ardından ülkedeki gerilimin azalması için yeni hükümetin kurulması bekleniyor. Ancak siyasi partilerin çelişkili tepkileri, yeni hükümetin krizleri aşacağı konusunda şüpheler uyandırıyor.
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, küçük bir değişiklikle sonuçlanan oyların yeniden sayımının ardından 30 Kasım'da parlamento seçimlerinin sonuçlarını açıkladı.
Komisyona göre Şii lider Mukteda es-Sadr'a bağlı Sadr Grubu, 73 sandalye elde ederek 329 sandalyeli Meclisin birinci partisi oldu.
Eski Meclis Başkanı Muhammed Halbusi'nin Takaddum Partisi 37, eski Başbakan Nuri el-Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu 33, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 31, İran'a yakın Haşdi Şabi’nin siyasi uzantısı Hadi el-Amiri liderliğindeki Fetih Koalisyonu 17, Sünni siyasetçi Hamis Hançer'e bağlı Azim Koalisyonu 14, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Goran'dan oluşan ittifak 17, Yeni Nesil Hareketi 9, İmtidad Hareketi 9 sandalye elde etti.
SONUÇLAR REDDEDİLDİ
Az sandalye alan birçok parti seçim sonuçlarını reddederek itirazda bulundu.
Fetih Hareketi ve Kanun Devleti Koalisyonu’ndan oluşan Şii blok seçim sonuçlarını reddetti. Şii bloğu, AB ile BM seçimin doğru bir şekilde yapıldığını belirtmesine rağmen, Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu sahtekarlık yapmakla suçladı.
Fetih Hareketi Başkanı Hadi El Amri de bir kez daha seçim sonuçlarını reddederek, “Komisyonun anayasal ve yasal hükümleri ve seçimlerin teknik hükümlerini ihlal ettiğine dair kanıtlar var” dedi.
Irak Meclisinde eski Başbakan İyad Allavi'nin liderliğini yaptığı Vataniyye Koalisyonu, 10 Ekim'de düzenlenen genel seçimin sonuçlarına ilişkin 14 itirazda bulunduklarını duyurdu.
Açıklamada, "Seçimlerde yapılan 14 teknik ve idari ihlalin yanı sıra Seçim Komisyonu tarafından işlenen anayasal ve yasal ihlalleri Federal Mahkemeye sunduk" ifadelerine yer verildi.
MAHKEME 22 ARALIK’TA KARARINI VERECEK
Irak federal mahkemesinin 13 Aralık'ta seçim sonuçlarına karar vermesi bekleniyordu, ancak mahkeme Fetih Hareketi’nin seçimlere itiraz etmesi nedeniyle kararı 22 Aralık’a kadar erteledi.
Irak seçim sonuçlarına yapılan itirazları değerlendiren Iraklı Yazar Eli El Beyder, “İtiraz eden partilerin çoğu uzun bir süre iktidarda kalmak istiyor. Yani siyasi hegemonyalarını genişletmek istiyorlar. Ayrıca sloganları değişim olan bu partiler ilerde hesap vermekten endişeli. Diğer yandan yandaşlarını bir düşmanın olduğuna inandırmak istiyorlar. Yani umutlarının karşısında duran bir düşman figürü çiziyorlar. Bu şekilde halkı büyük bir komplo olduğuna inandırmak ve seçim sonuçlarını protesto etmeleri için sokağa dökmek istiyorlar” ifadelerinde bulundu.
Irak’ta Şii siyasi liderler, Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın kazananı olduğu seçim sonuçlarını kabul etmediklerini duyurdu.
Bağdat’ta Fetih Koalisyonu lideri Hadi el-Amiri’nin evinde toplanan eski Başbakanlardan Nuri el-Maliki, Haydar el-İbadi, Haşdi Şabi Başkanı Falih Feyyad ve Ulusal Hikmet Akımı lideri Ammar el-Hekim, seçim sonuçlarını değerlendirdi.
Toplantının ardından Muqteda El Sadir, Twitter hesabından yaptığı açıklamada ulusal bir hükümetin kurulmasının gerekliliğine vurgu yaparak, “Ne batılı ne doğulu ulusal bir hükümet” dedi.
NE İRAN YANLISI NE ABD YANLISI
Muqteda El Sadr’ın açıklamalarına değinen Eli El Beyder, “Sayın Muqteda El Sadr yaptığı açıklama ile yeni hükümetin ne İran ne ABD’ye bağlı olmaması, Irak’a bağlı olması gerektiğini belirtiyor. Şüphesiz birçok taraf bu fikri reddedecek. Çünkü onlara yardım edeceklerine söz veren bölgesel ve uluslararası taraflara bağlılar. Irak Koordinasyon Çerçevesi Koalisyonu, Muqteda El Sadr’ın hegemonyasını reddediyor. Anlaşmazlıklar protestolarla tırmanıyor” ifadelerini kullandı.
KOTANIN İPTAL EDİLMESİ
ABD, 2003 yılında Irak’a karşı müdahalesinden sonra kota sistemini oluşturdu. Başkanlık görevleri bileşenler arasında kota temelinde paylaştırıldı. Ülkenin siyasi iktidarı hala bu sistemi yürütüyor. Birçok kesim bunu sorun olarak görüyor ve ülkenin krizini çözmediğini belirtiyor.
Kota, seçimde kazanan parti ve blokların hükümet görevlerini kendi aralarında paylaşması anlamına geliyor. Kotaya göre ülkenin cumhurbaşkanı Kürt ise bakanlar kurulu başkanı Şii olmalı ve parlamento başkanı Sünni olmalıdır.
Ancak bu sistem ülkede yolsuzluğa neden oldu. Sadr Hareketi ve KDP geçtiğimiz günlerde Irak'ın başkenti Bağdat'ta bir toplantıda yeni bir hükümet kurma konusunu tartıştı.
El Sadr Hareketi’nin açıklamalarına göre El Ezari toplantıda kota sisteminden ve görevlerin bloklar arasında paylaştırılması anlayışından uzaklaşılması gerektiğini, bu sistemin ülkenin tehlikeye girmesine neden olduğunu belirtti.
ANHA
