Kadınlar İdlib’de DAİŞ uygulamalarıyla karşı karşıya

İdlib’de kadınlar Suriye krizinin başladığı günden bu yana işgalci Türk devletine bağlı Heyet Tehrir El Şam (eski Cebhet El Nusra) çetelerinin baskılarına ve dayatmalarına maruz kalıyor. İşgalci Türk devleti ve Şam hükümet güçleri arasında sık sık yaşanan çatışmalar nedeniyle kentte güvenlik sorunu yaşanıyor.

Cebhet El Nusra çeteleri 29 Temmuz 2016’da adını Cebhet Fetih El Şam olarak değiştirdi. 29 Ocak 2019’da ise Heyet Tehrir El Şam ismini aldı. Çete grubu isimlerini değiştirerek El Kaide örgütü ile ilişkilerini ortadan kaldırmak istedi.

Tehrir El Şam çeteleri İdlib’de DAİŞ çetelerinin dayattıklarını dayatıyor.

Heyet Tehrir El Şam çeteleri, Cebhet Fetih El-Şam, Hereket Nûredîn El-Zinkî, Ensaredîn, Ceyş El-Suna ve Lîwa El-Heq çete gruplarını içinde barındırıyor. İdlib 2015’te bu gruplar tarafından işgal edildi.

Heyet Tehrir El Şam çetelerinin İdlib’i işgal ettiği günden bu yana bölgedeki kadınlar her türlü, şiddet, baskı ve işkenceyle karşı karşıya kalıyor. Heyet Tehrir El Şam çeteleri DAİŞ gibi kadınlara kara çarşaf giyme dayatmasında bulunuyor, kadınların yanlarında erkek olmadan evden çıkmasına izin vermiyor. Ayrıca kadın ve erkeklerin bindiği toplu taşıma araçları da birbirinden ayrıldı.

‘BÖLGE İNSANLARI ÇETELERİN GÖZETİMİ ALTINDA’

Heyet Tehrir El Şam çeteleri, bölge sakinleri gözetmeleri ve kararların uygulanıp uygulanmadığını kontrol etmek için El Felah adında bir güvenlik kurumu kurdu. Yabancı kimliklere sahip bu kurumun üyeleri her gün çarşı ve kamu yerlerine yurttaşların üzerinde baskı kuruyor, kendi uygulamalarını dayatıyor.

en Söz konusu kurum, 2014 yılında Cebhet El Nusra tarafından kurulan ve hala aktif olan Al Husbe dini polisleriydi. Bu kurum birçok süreçten geçti ancak İdlibliler için en kötü olanı Sewaid El Xêr kurumuydu. Bu kurum kurulduğu 2018 Mart’ından faaliyet gösterdiği 2019 ortalarına kadar yurttaşlara yönelik suçlar işledi. Çetelerin uygulamalarını protesto edenler ise her türlü şiddet ve işkenceyle karşı karşıya kalıyordu.

Heyet Tehrir El Şam çeteleri 2020’nin Mayıs ayında El Felah kurumunun adını El Husbe olarak değiştirdi. Bu kuruma bağlı çeteler de yurttaşlara karşı her türlü suçu işledi.

El Felah kurumu, restoran, esnaf dükkanları, okul gibi kamu alanlarında erkek ve kadınların bir arada olmasını yasaklıyor. Aynı zamanda okul ve üniversite okuyan kadınlara kara çarşaf dayatıyor, kadın kıyafetleri satan yerlerde kadın mankenlerin olmasını ve kadınların müzik dinlemesini yasaklıyor.

Çetelerin korkusu nedeniyle ismini vermek istemeyen S.E. El Felat’a bağlı kadınların devriye gerçekleştirdiğini ve bu nedenle dışarıya çıkmaktan, kaçırılmaktan ve işkence edilmekten  korktukları için var olan kararlara karşı çıkamadıklarını dile getirdi.

S.E. saçı açık olan ve yanında erkek olmadan yürüyen kadınların El Felat’a bağlı kadınlar tarafından tutuklanarak kötü uygulamalara maruz kaldığını belirtti.

Yaşadığı bir olayı anlatan S.E., şunları dile getirdi; “Arkadaşlarımla yürürken, El Husbe kurumuna bağlı kadın devriyesi İdlib’de bizi durdurdu ve suçladı. Saçımız açık ve ceketlerimiz kısa olduğu için bize hakaret ettiler.”

İdlib’de 25 Aralık 2020’de kadınlar Heyet Tehrir El Şam çetelerinin uygulama ve kararlarını protesto gösterisi yaptı. Ancak çeteler gerçek mermi sıkarak eylemcileri dağıttı.

‘KADIN EVLENDİRME MERKEZLERİ AÇTILAR’

İşgal edilen bölgelerde faaliyet gösteren ‘Eta İnsani Yardım Derneği” Heyet Tehrir El Şam çetelerinin bulunduğu bölgede Efaf adında bir proje başlattı. Bu proje, eşleri Heyet Tehrir El Şam çeteleri arasında öldürülen kadınları evlendirmeye yöneliktir ve kadınları teşvik etme amaçlı 2 bin 500 dolar ödeniyor.  

Konuya ilişkin ajansımıza konuşan ismini vermek istemeyen 33 yaşındaki C.M. Efaf projesinin 2018’de başladığını ve 50 kadının ismini yazdırdığını söyledi.

Uluslararası hukuk örgütleri ve dernekler Türk Heyet Tehrir El Şam çetelerinin İdlib’de kadınlara dönük uygulamalarını kınıyor ancak bu çete grupları Türk devletinden destek alarak saldırmaya devam ediyor.

(hb)

ANHA