Hesekê’deki su kesintine karşı önlemler neler?

9 Ekim 2019’da başlayan saldırılar sonucu Türk devleti ve çeteleri, Serêkaniyê ve Girê Spî kentlerin işgal etti. Bununla da yetinmeye işgalci devlet, Serêkaniyê sınırları içinde bulunan ve Hesekê Kantonu’na su ileten Elok Su İstasyonu’nun faaliyetini durdurdu.

Serêkaniyê’nin işgalinden bu yana istasyonun faaliyetini 8 defa durduran Türk devleti bir milyondan fazla yurttaşı susuz bıraktı. Yaklaşık bir aydır içme suyu ulaşmayan Hesekê’deki durumun devam etmesi halinde insanî bir krizin ortaya çıkması muhtemel.

Özerk Yönetim yetkilileri, su kesintisinin Hol, Erîşe ve Waşukani olmak üzere 3 kampın bulunduğu Hesekê ve ilçelerinde insanî felakete yol açabileceği uyarısında bulundu. 

Su kesintisiyle birlikte Türk devletinin, bölge halkına karşı başlattığı savaşı başka bir boyuta taşıdığı gözler önündeyken uluslararası toplum, Türk devletinin bu politikalarına karşı tepkisizliğini sürdürüyor. 

Bir milyondan fazla insanın susuz bırakılmasının, halklara yönelik savaşın başka bir boyutu olduğunu belirten Hesekêli Abdulrezak Mihemed, “İşgalci Türk devleti insanları susuz bırakarak bölge halkına karşı savaş yürütüyor. Halklar arasında fitne çıkararak, bölge huzurunu yok etmek ve işgal planlarını tamamlamak istiyor” dedi.

Türk devleti ve QSD arasında yapılan anlaşmayı güvence altına alan Rusya başta olmak üzere birçok güç, Elok İstasyonu’nun tekrar faaliyete geçmesi için müdahalelerde bulundu. Ancak söz konusu güçlerin konuya ciddi yaklaşmaması nedeniyle bölgedeki su kesintileri devam ediyor.

İnsan hakları örgütlerine eleştiride bulunan Abdulrezak Mihemed, “Ne yazık ki uluslararası örgütler iddia ettikleri gibi görevlerini yerine getirmiyor” ifadelerini kullandı.

KRİZİ ÇÖZMEK İÇİN YAPILAN GÖRÜŞMELER

Hesekê Kantonu Su Müdürlüğü, Koronavirüs salgınının yayılması nedeniyle insani felakete yol açacak su sıkıntısı sorununu çözmek için Birleşmiş Milletler (BM), Uluslararası Kızılhaç, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) ile görüşmeler gerçekleştirerek, işgalci Türk devletini, istasyonu tekrar çalıştırmaya zorlaması için çağrıda bulundu.

QSD, su sorununu çözmek için inisiyatif alarak birçok bölgede askeri karargahlardaki araçlarını bölge halkının su ihtiyacını karşılamak Hesekê’deki belediyelerin hizmetine sundu.

Özerk Yönetimin birçok bölgede komünler aracılığıyla halka su dağıttığını kaydeden Abdulrezak Mihemed, “Ancak depo sayısı az ve Özerk Yönetim üzerindeki yük fazla olduğu için çalışmalar istenen düzeyde yürütülemiyor. Bölge halkına ulaşan suyun kesilmesi, özellikle aşırı sıcakların olduğu yaz ayında insanların hayatını olumsuz etkiledi” diye aktardı.

SORUNA ALTERNATİF ÇÖZÜM: HİME SU İSTASYONU

Hesekê Su Müdürlüğü, sorunun acil çözümü için geçici alternatif çalışmalar yapıyor. Müdürlük, halkın yaşadığı zorlukları en aza indirmek için Hesekê’nin 11 km batısında bulunan Hime Su İstasyonu’ndan yararlanıyor. İstasyonda her biri 30 bin metreküp kapasiteye sahip 50 kuyu bulunuyor. Müdürlük yetkilileri, Hime Su İstasyonu’nun halkın su ihtiyacının tamamını karşılayamasa da yüzde 50’sini karşılayabildiğini ifade etti.

Abdulrezak Mihemed, iki gün önce Hime Su İstasyonu’ndan Hesekê’nin doğusunda bulunan mahallelere su dağıtıldığını, suyun içme suyu olarak kullanılabildiğini kaydetti. 

Suyun kesilmesi nedeniyle yaşadıkları sıkıntıları anlatan Enud İbrahim adlı Arap yurttaş da “4 aydır depolarımız tam dolmadı. Yaz sıcakları nedeniyle sıkıntılarımız daha da arttı. Haftada 5 varil suyu 10 bin Suriye lirası karşılığında almak zorunda kalıyoruz. Bu fiyat bizim için pahalıdır” dedi.

Suriye’nin durumunu takip eden birçok hukukçu, işgalci Türk devletinin bir milyondan fazla insanı susuz bırakmasının uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve doğal kaynakların savaş aracı olarak kullanılmasının yasadışı olduğunu belirtiyor.

Bölge halkının su satıcılarından su almak zorunda kaldıkları bugünlerde,  büyük zorluklar çektiklerini dile getiren Süryani yurttaş Mehe Şebo ise su satıcılarının krizden faydalandığını vurguladı.

Hesekê ve köylerinin yaşanan su sıkıntısı nedeniyle insanî bir felaketle karşı karşıya kaldığını ifade eden Hesekê Kantonu Su Müdürlüğü Eş Başkanı Sozdar Ehmed, “Bazı mahallelere 26 gündür su ulaşmamış. Durumun aciliyetini belirtiyoruz ve tüm kantonları Hesekê halkına yardım etmeye çağırıyoruz” şeklinde konuştu.

Hesekê Kantonu Su Müdürlüğü, mahallelerde yaşayanlara su dağıtma çalışmalarını takip etmek için müdürlük bünyesinde meclis ve komün temsilcilerinden oluşan acil durum birimi de kurdu.

Hime Su İstasyonu’ndan su temin etme adımından sonra, kalan mahallelere su dağıtmak için tankerler devreye koyduklarını belirten Sozdar Ehmed, “Depoları doldurma çalışması 3 gün sürecek. Su bütün mahallelere ulaştıktan sonra yeni bir dağıtma mekanizması oluşturulacak” dedi.

Öte yandan UNICEF’ten bir heyet, Elok İstasyonu’ndan Hesekê’ye su ulaşıp ulaşmadığını doğrulamak için Hime Su İstasyonu’nu ziyaret etti. Ziyarette, Elok Su İstasyonu’ndan Hesekê’ye suyun ulaşmadığı doğrulandı.

SU SORUNUN ÇÖZÜMÜ İÇİN YENİ PROJE

UNICEF’in bölgeye su vermesi için Türkiye ile görüşme sözü verdiğini söyleyen Sozdar Ehmed, “Hesekê’nin diğer bölgelerindeki su kuyularını kazma çalışmaları yapıyoruz. Su sorunun çözümü için yeni bir stratejik projeye başladık. Projeyi önümüzdeki yılın başında bitirmeyi planlıyoruz” diye konuştu.

Uluslararası örgütleri, Özerk Yönetimin kazanımlarını yok etmeye çalışan işgalci Türk devletinin planlarına karşı durmaya çağıran Sozdar Ehmed, Elok Su İstasyonu’ndan Hesekê’ye su ulaşması için BM ve Kızılhaç’ı harekete geçmeye çağırdı. 

SU DAĞITIMI, ZABITA TARAFINDAN DENETLENİYOR

Su dağıtımını denetlemek için yeni bir hamle başlattıklarını belirten Hesekê Zabıta Müdürlüğü Eş Başkanı Basil Emin ise, çalışmaya ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Su varili için belirlenen fiyat 500 Suriye lirasıdır. Her biri 4 üyeden oluşan 3 grup saat 08.00-14.00 saatleri arasında su tankeri sahipleri arasında denetim yapıyor. Bununla birlikte acil durumlar için özel birim de oluşturuldu.”

(hb/cj)

ANHA

<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/wqAlQC_cvuY" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>