Son birkaç gün içinde, Arap liderler arasında birçok ikili ve üçlü görüşme ve küçük zirveler gerçekleştirildi.
Başlangıç Kahire'deydi. Mısır cumhurbaşkanı, Filistin cumhurbaşkanı ve Ürdün kralı arasında 17 Ocak'ta Kahire'de üçlü bir zirve düzenlendi.
Bundan 24 saatten kısa bir süre sonra, Mısır cumhurbaşkanı ve Ürdün kralı, Abu Dabi'deki istişare zirvesine, Birleşik Arap Emirlikleri başkanı, Bahreyn emiri, Katar emiri ve Umman kralı katıldı. Suudi Arabistan, Kuveyt ve Fas gibi birçok büyük ülke katılmadı.
Ardından Ürdün Kralı birkaç günlüğüne Katar'ın başkenti Doha’yı ziyaret ederek Katar emiri Tamim Bin Hamed ile görüştü.
Gözlemciler, bu acil toplantıların bölgedeki zorlukların ve çatışmaların bir işareti olduğunu söylüyor.
Gözlemciler ayrıca bu tür toplantılarda büyük devletlerin bulunmamasının bölgede yeni ittifakların oluşumunun bir işareti olabileceğini belirtiyor.
KÜRESEL ZORLUKLAR
Mısırlı siyasi analist ve araştırmacı Mihemed Ebadi, küresel zorluklar nedeniyle Arap liderlerin birlik ve özgüvene odaklanması gerektiğini, ayrıca Arap liderlerin dünyadaki çatışmalara karşı tek bir tavır sergilemesi gerektiğini söyledi.
El Ebadi, "Rusya ile Ukrayna arasındaki kriz derinleşiyor, Güney Çin Denizi'ndeki durum da istikrarsız, iki Kore arasında silahlı çatışmalar var. Ortadoğu'da İsrail ve İran çatışıyor. Bu olaylar başta Arap bölgeleri olmak üzere tüm dünyayı etkiliyor” yorumunda bulundu.
El-Ebadi şöyle devam etti: "Bu olaylar ve çatışmalar geri kalmış ülkelerin ekonomisini de etkiliyor. Bu nedenle Arap bölgesi bir yana dünya krizlerine karşı tek bir Arap pozisyonu göstermek için acilen Arap zirveleri ve toplantıları yapılıyor. İklim değişikliği, enerji güvenliği, gıda, terör ve İran sorunu ile Suriye ve Yemen'deki krizler ve bunların bölgedeki etkileri gibi ele alınması gereken konular, ayrıca İsrail'deki dini partilerin tehditleri, taciz ve ihlal konuları bu toplantıların gündemini oluşturuyor. Bu sorunlar bir an önce çözülmeli.”
Mısır'ın Rusya ile Ukrayna arasında arabuluculuk yapabileceğini açıklamasıyla bu zirvenin Arapların dünyadaki rolünü yeniden gündeme getirdiğini kaydeden El Ebadi, bunun arabuluculuk açısından iyi bir şey olduğunu söyledi.
YENİ ANLAŞMALAR
Faslı uluslararası ilişkiler uzmanı Sebri El Hewe, bu görüşmelerin Arap devletlerinin özellikle Rusya-Ukrayna savaşı ve yeni bir dünya savaşı olan sonunun belirsizliği ile küresel değişimler beklediğini gösterdiğini belirtti.
El Hewe şöyle devam etti: "Acil olarak yeni küresel, kıtasal ve bölgesel ittifaklar kuruluyor. Arap liderlerin toplantıları da bunun kabul edilmesinden, bu ittifakların kurbanı olmamaya çalıştıklarından kaynaklanıyor."
Arap liderlerin görüşmelerinin hangi ittifaka katılacaklarına karar verme amaçlı olabileceğini dile getiren El Hewe konuşmasını şöyle tamamladı: "Arap ülkeleri yeni uluslararası değişimlere direnmek için birlik oluşturmaya çalışıyor. Hızlı ve istikrarsız dinamikleri ile de tanınıyorlar. Kimsenin taraf olmaması için bunun da hızlı bir şekilde incelenmesi gerekiyor.”
(rr)
ANHA
