Göçmenler ‘güvenli dönüş’ için somut adım bekliyor

Binlerce Suriyeli göçmen, yıllardır çadırlarda hayatta kalma mücadelesi veriyor. Şimdi, geri dönüş umutları resmi adımlarla canlanmış olsa da karşılarında hâlâ aşılması gereken büyük engeller var: Güvenlik yok, evler yıkılmış, çocuklar okulsuz. Göçmenlerin talebi, ‘onurlu bir yaşam için destek’.

Göçmenler ‘güvenli dönüş’ için somut adım bekliyor
16 Jun, 2025   06:50
HESEKÊ
BILIND HECÎ

1 Haziran 2025’te, Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi ile Suriye Geçiş Hükümeti, ilk resmî toplantılarını gerçekleştirdi. Görüşmede, Suriyeli göçmenlerin kendi bölgelerine güvenli ve gönüllü şekilde geri dönüşlerinin hızlandırılması konusunda anlaşmaya varıldı. Ancak toplantıya rağmen, Suriye Geçiş Hükümeti şu ana dek bu dönüşleri mümkün kılacak somut adımları hayata geçirmiş değil. Buna karşın Özerk Yönetim, süreci ilerletmeye yönelik çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor.

Özerk Yönetim, 23 Ocak 2025’te Cizirê Kantonu’ndaki Hol ve El Erîşe kamplarından gönüllü dönüş yapmak isteyen göçmenlerin sürecini kolaylaştırmak amacıyla bir karar yayımladı. Söz konusu süreç; Sosyal Çalışmalar Konseyi, BM Göçmen İşleri Komiserliği ve İç Güvenlik Güçleri'nin denetiminde yürütülüyor. Bugüne kadar Hesekê’nin güneyinde yer alan El Erîşe Kampı’ndan 11 kafile, gönüllü olarak geri dönüş yaptı. Ancak kampta hâlâ yaklaşık 11 bin kişi, yani 2 bin 100’den fazla aile bulunuyor.

Kamplarda kalan birçok göçmen, sürecin gecikmesinden ve yeterli destek sunulmamasından dolayı tepkili. Geri dönüşün önündeki en büyük engellerin; güvenlik eksikliği, yıkılan altyapı ve ekonomik yetersizlikler olduğunu dile getiriyor.

‘NE GÜVENLİK NE DE BİR EV VAR’

Dêrazor’un batı kırsalından göç etmek zorunda kalan Fatima Mihemed Eli, bölgelerinde hâlâ güvenlik risklerinin sürdüğünü belirterek şöyle konuştu: “Bölgemizde hala suç işleniyor, savaş kalıntısı olan mayınlar patlamaya devam ediyor. Bu durum, siviller için büyük bir tehdit oluşturuyor. Güvenli bir dönüş umuyorduk; ancak bugün karşılaştığımız tablo, yaşamımızı tehdit ediyor. Güvenliğimizin sağlanması için tarafsız BM güçlerinin bölgede varlığını, altyapının yeniden inşa edilmesini ve temel hizmetlerin sunulmasını talep ediyoruz.”

‘BİR EVİMİZ BİLE YOK’

Bir diğer göçmen olan Kazim Telal El Katai ise barınma sorununa dikkat çekerek şunları söyledi: “Güvenlik sağlansa bile kalacak bir evimiz yok. Evlerimiz tamamen yıkılmış durumda. Kampta evlenen dört çocuğum var. Eğer başımızı sokacak bir çatımız yoksa, onları nasıl dışarı çıkaracağım? Uluslararası kuruluşlara çağrıda bulunuyoruz; bize yardım edin ve onurlu bir yaşam sürdürebileceğimiz koşulları oluşturun.”

‘ÇOCUKLARIMIZ EĞİTİMDEN MAHRUM, GELECEKTEN UMUTSUZ’

Dêrazor’un Meyadîn kentinden gelen Ayda Dawûd El Huweydî ise özellikle eğitimsizlik sorununa değinerek şu ifadeleri kullandı: “Çocuklarımız eğitimsizlik nedeniyle umutsuz ve çaresiz bir halde. Kampta yalnızca gelen yardımlarla yaşamımızı sürdürebiliyoruz. Geri dönsek bile geçimimizi sağlayacak bir imkânımız yok. Çocuklarımız beklenti ve kaygı dışında bir şey öğrenemiyor. Psikolojik ve eğitim desteği talep ediyoruz.”

Ayda El Huweydî, göçmenlerin taleplerini ise şöyle özetledi: “Güvenli ve istikrarlı bir yaşam alanının sağlanması, altyapı, barınma ve temel hizmetlerin sunulması gerekiyor. Ayrıca ekonomik, eğitsel ve psikolojik desteklerle ailelerin yeniden topluma entegre edilmesi şart.”

(rd/cj)

ANHA