Dirbêsiye’de ‘Arbeguina’ zeytiniyle yüksek verim hedefi

Kuzey ve Doğu Suriye’de ilk kez denenen İspanyol menşeli “Arbeguina” zeytin ağacı, Dirbesiyê'de umut vadeden sonuçlar verdi. Modern tarımın öncüsü olarak görülen bu tür, bölgenin iklimine hızlıca uyum sağlayarak tarımsal dönüşümün önünü açıyor.

Dirbêsiye’de ‘Arbeguina’ zeytiniyle yüksek verim hedefi
Dirbêsiye’de ‘Arbeguina’ zeytiniyle yüksek verim hedefi
Dirbêsiye’de ‘Arbeguina’ zeytiniyle yüksek verim hedefi
Dirbêsiye’de ‘Arbeguina’ zeytiniyle yüksek verim hedefi
12 May, 2025   06:10
HESEKÊ
CAN ELEWÎ

Kuzey ve Doğu Suriye’de tarımı dönüştürmeyi ve iklim ile çevre sorunlarına karşı sürdürülebilir bir ekonomi inşa etmeyi hedefleyen stratejik bir girişim hayata geçirildi. Cizîr Kantonu’nun Dirbesiyê kentinde Tarım Kurumu öncülüğünde başlatılan projede, dünyada yoğun tarım uygulamalarıyla bilinen modern ve verimli bir tür olan İspanyol menşeli “Arbeguina” zeytin ağacı deneme amaçlı olarak toprakla buluşturuldu.

İKLİME UYUMLU, YÜKSEK VERİMLİ BİR TÜR

Projeyle ilgili Dirbesiyê Tarım Kurumu Eşbaşkanı İbrahim Mihemed, “Arbeguina” türü, bölgemizin sıcak ve kurak iklim koşullarına büyük ölçüde uyum sağladı. Ilımlı su ihtiyacıyla yarı kurak alanlar için oldukça uygun. Bu da onu iklim değişikliğine karşı dirençli, sürdürülebilir bir tarım modeli için ideal kılıyor” dedi.

Hızlı büyüme potansiyeline sahip bu tür, diğer geleneksel zeytin ağaçlarına kıyasla çok daha kısa sürede, sadece 2–3 yıl içinde meyve vermeye başlıyor. Aynı zamanda yüksek oranda yağ içeren meyvesi sayesinde kaliteli zeytinyağı üretiminde ekonomik bir değer taşıyor. Bazı örneklerde Arbequina zeytin ağacından elde edilen yağ oranı %20’sine kadar tespit edilebiliyor.

YÜKSEK BAŞARI ORANI VE YOĞUN DİKİM AVANTAJI

Dirbesiyê’de yürütülen deneme sürecinde %97’nin üzerinde başarı oranına ulaşıldı. Bu durum, “Arbeguina” türünün bölge toprağına ve iklimine ne denli uyum sağladığını gözler önüne serdi. Aynı zamanda hektar başına bine kadar ağaç dikimine olanak tanıyan bu tür, hem üretim miktarını artırıyor hem de geniş tarım alanı ihtiyacını azaltıyor.

Mihemed, proje kapsamında toplam 65 dönümlük bir alana 6 bin 125 ağacın dikildiğini, alanın damla sulama sistemiyle donatıldığını belirtti. Bu sistem, su tasarrufu sağlarken aynı zamanda bitki hastalıklarının önüne geçilmesine de yardımcı oluyor.

GÜNEŞ ENERJİLİ SULAMA SİSTEMİYLE ÇEVRECİ YAKLAŞIM

Projenin dikkat çeken bir diğer yönü ise çevre dostu enerji kullanımı. Sulama için kullanılan su kuyuları, 200’den fazla güneş paneli ile çalıştırılıyor. Bu yaklaşım, karbon salımını azaltırken aynı zamanda sürdürülebilir tarımın enerji ayağında da örnek teşkil ediyor.

BÖLGESEL YAYILIM VE GIDA GÜVENLİĞİNE KATKI HEDEFİ

Cizîr Kantonu Ekonomi ve Tarım Konseyi, bu öncü projenin ilerleyen süreçte Amûdê, Tirbespiyê ve Reqa gibi bölgelere yaygınlaştırılmasını hedefliyor. Önümüzdeki üç yıl içinde projenin ilk aşaması değerlendirilecek ve elde edilen sonuçlara göre genişletme planları devreye sokulacak.

Mihemed, sadece bir ağaç türünün değil, toprağa ve çiftçiye değer katan sürdürülebilir bir tarım modelinin bölgeye kazandırıldığını vurguladı. Modern tarım yöntemlerini temel almanın uzmanlık ve teknik destekle çiftçilerinin güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, bu modelin hem iklim değişikliklerine karşı bir adaptasyon örneği hem de ekonomik getiri açısından büyük bir potansiyel taşıdığını kaydetti.

Bu öncü girişim, bölgede tarımsal kalkınmanın yönünü değiştirmeye aday olduğu gibi, iklim krizinin etkilerine karşı da yerel ve etkili bir çözüm modeli sunuyor.

(rd)

 ANHA