Devrimci bir kadın, gerilla ve öncü bir komutan: Şilan Kobanê

Çocukluğunda Suriye rejimine isyan ederek özgürlük yolculuğunu seçen Şîlan Kobanê, devrimci bir kadın, gerilla, komutan ve şair kimliğiyle örnek oldu, şahadetiyle sembolleşti.

Devrimci bir kadın, gerilla ve öncü bir komutan: Şilan Kobanê
30 Nov 2023   03:58
KOBANÊ
ZANA SEYDÎ

PYD Merkez Komitesi üyesi Meysa Baqî (Şîlan Kobanê) ile arkadaşları Zekeriya, Ciwan, Fuad ve Cemil'in şehadeti üzerinden 19 yıl geçti. Şam hükümetinin ajanları ile Türk devletinin ortak bir komplosu sonucunda 29 Kasım 2004'te Irak-Suriye sınırında şehit düştü.

Savaşçı Meysa Baqî (Şilan Kobanê), 1971’de Kobanê'nin 25 kilometre batısında bulunan Koreli köyünde dünyaya geldi. Aşiret gelenek ve görenekleri içinde büyüdü. 5 kız ve 4 erkek kardeşi olan Şilan Kobanê, 1970'li yıllarda aileleriyle birlikte Halep'e gitmek zorunda kaldı.

Şilan Kobanê 9 yaşındayken, yani 1980’de Kürdistan Özgürlük Hareketi ile tanıştı. Hareketi ve Önder Abdullah Öcalan'ın fikirlerine büyük bir ilgi duydu. Hep Önder Abdullah Öcalan'ın fikirlerine layık bir savaşçı olmayı umuyordu. Şilan Kobanê partinin çalışmalarına katıldığı için Suriye rejimi tarafından ilk kez 12 yaşındayken gözaltına alındı. Ortaokulu bitirdikten sonra 14 yaşında Lübnan'daki kampları ziyaret ettiği sırada PKK saflarına katılmak istedi. Ancak Şilan Kobanê’nin bu hayali gerçekleşmedi. Suriye-Lübnan sınırında yakalandı ve yaklaşık 2 ay gözaltında tutuldu.

Asi kişiliğiyle bilenen Şilan Kobanê çalışmayı, üretmeyi çok seviyordu. Babası okumasına izin vermedi. Ancak babasının haberi olmadan okumakta ısrar etti. Okulunda başarılı olduğu için babası okumasını kabul etmesi üzerine Şilan Kobanê eğitimine devam edebildi.

Şilan Kobanê Kürt kızı olması, Arapçayı iyi bilmemesi nedeniyle ilkokulda büyük engellerle karşılaştı. Ama o çalışmaktan geri durmadı ve başarılı olmak için çok çaba sarf etti ve okulda çok başarılı bir öğrenci oldu.

Şilan Kobanê okul yönetimi ve sınıf arkadaşları Newroz kutlamalarına katılmasına izin vermemesine karşı çıktı. Kendisi ve arkadaşları “okula gitmemek” ve boykot etmek için arkadaşlarını örgütledi. Siyasi tutumu nedeniyle Suriyeli yetkililer tarafından Şilan Kobanê gözaltına alındı. Toplumsal gelenekler ve geri kadın bakış açısından dolayı Şilan Kobanê gençliğinde birçok zorlukla karşılaştı. Kürt kadınların bu gerici geleneklere karşı korunmasına inanan Şilan Kobanê, hep kadın özgürlüğüne inandı ve mücadele etti.

ŞÎLAN VE KÜRDİSTAN ÖZGÜRLÜK HAREKETİ

Şilan Kobanê, 1981'de Rojava ve Suriye'nin diğer kentlerine gelen kadrolar aracılığıyla Kürdistan Özgürlük Hareketi’ni tanıdı. PKK kadroları defalarca Şilan Kobanê'nın evini ziyaret ederek Şilan'ın Kürt dilinin güçlendirilmesine yardımcı oldu. Şilan Kobanê, Halep'te okulda dönemde ilk kez öğrencilere gizlice Kürtçe öğretiyordu.

Şilan Kobanê, özgürlük arayışındaydı ve harekette bunu fark edip, hep mücadeleye katılma heyacanı içindeydi. Halep'teki eylemlere, kadın ve sanat gruplarına katıldı. Efrin ve Halep'te Kürt öğrenciler arasında devrimci çalışmalar yürüttü. Parti kadrolarıyla birlikte ideolojik eğitimlere katıldı.

Şilan Kobanê, Lübnan'ın Sehil El Biqa kentindeki PKK kamplarını birçok kez ziyaret ederek eğitim aldı. Ayrıca “Dengê Gerilla' radyosunda görev aldı.

Ağustos 1988'de Halep'te Kürdistan Özgürlük Hareketinin mücadelesine katılan Şilan Kobanê, 4 arkadaşıyla birlikte Lübnan'a gitti ve Suriye-Lübnan sınırındaki geçiş noktasında Lübnanlı yetkililer tarafından tutuklandı ve 2 ay kadın cezaevinde kaldı. Cezaevinde doğaya dair bilmediği birçok konuya merak saldı ve kendini bu konuda geliştirdi.

Şilan Kobanê, Lübnan'da askeri ve siyasi eğitim aldığı Mahsum Korkmaz Akademisi'ne katıldı. İlk olarak “Saadat” kod ismini aldıktan kısa bir süre sonra “Şilan” kod ismini aldı.

Lübnan'da hareketin kamplarında bir yıl boyunca Önder Abdullah Öcalan'ın yanında bulunan Şilan Kobanê, genç olmasına rağmen Kürdistan dağlarında silahlı mücadeleye katılmayı çok istiyordu. Önder Abdullah Öcalan yaşının küçük olması nedeniyle Şilan Kobanê’nın talebini kabul etmedi. Daha sonra geri dönen Şilan Kobanê, 1991 yılına kadar Halep ve Efrin'de toplumsal çalışmalar yürüttü.

KÜRDİSTAN DAĞLARINDA ŞİLAN

1990'lı yılların başından itibaren Kürdistan dağlarına giden Şilan Kobanê, kadınların silahlı mücadeleyi yürütebileceğini ve bu mücadelede öncü rol oynayabileceğini kanıtlamak istiyordu. Bu ruhla Kürdistan dağlarında yeni bir mücadele aşamasına geçen Şilan Kobanê, 15 yıl boyunca Kürdistan dağlarında mücadele etti.

Mart 1999'da 2’nci Kongre’de alınan kararla kurulan PJKK, kadın partisinin resmen kurulmasıyla birlikte Şilan Kobanê, parti yönetimindeki yerini aldı. Parti, daha sonra PJA adı altında örgütlendi. Şilan Kobanê, bu kez parti yönetiminde yer aldı ve partinin çalışmalarını yürüttü.

2003 yılında Şehd Haron bölgesinde Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) kongresinin yapılmasıyla Şilan Kobanê, PYD Merkez Komitesi üyeliğine seçildi. Daha sonra 2004 yılında Şilan Kobanê, hareketin isteği üzerine Rojava'ya giderek örgütsel çalışmalar yürüttü. Rojava, Suriye, Halep ve Şam'ın tüm bölgelerinde kalarak halk arasında örgütlenme çalışmaları yürüttü, halkın güvenini kazandı. Ancak kısa bir süre sonra Suriye yetkilileri ve istihbaratı Şilan Kobanê’nin Rojava'da olduğu bilgisini aldı. Bölgede rahat etmemesi için her şeyi yaptılar.

Daha sonra hareketin aldığı karar doğrultusunda Şilan Kobanê, PYD'nin çalışmaları için Irak'ın Musul kentine gitti.

Suriye istihbaratı Şilan Kobanê’ye komplo kurmak için yanına ajanlar yerleştirdi. 29 Kasım 2004'te Irak-Suriye sınırında görevini yaparken suikast sonucunda Şilan Kobanê şehit düştü. Şilan Kobanê 4 arkadaşıyla birlikte şehit düştü ve Qendil’de bulunan Şehit Harun Şehitliği’nde toprağa verildi. Şehit Şilan Kobanê ve yoldaşları için her yıl Rojava, Kuzey ve Doğu Suriye'de birçok etkinlik düzenleniyor.

(ma)

ANHA