Derêzor’da siyasetçilerden Şam’a mesaj: Kapsayıcı anayasa şart
Suriye’de yeni anayasa taslağı umut değil, endişe yarattı. Derêzorlu siyasi ve sivil aktivistler, anayasanın kapsayıcı ve demokratik temellerle yeniden yazılması gerektiğini vurgulayarak tüm kesimleri kapsayan bir anayasanın şart olduğunu belirtti.

Şam iktidarının 13 Mart’ta yayımladığı anayasa taslağı, Suriyeliler arasında büyük hayal kırıklığına yol açarak ciddi tepkilere neden oldu. Pek çok kişi taslağı, Baas rejim politikalarının bir tekrarı olarak değerlendirdi.
Derêzor Kantonu’ndan siyasi ve sivil aktivistler, Suriye anayasasının tüm tarafları kapsayıcı şekilde temsil etmesi gerektiğini vurguladı. Bu yaklaşımın, yıllardır çatışmalarla yıpranmış ülkenin özgür ve demokratik temellerde yeniden inşa edilmesini mümkün kılacağı belirtildi.
Derêzor’un Doğu Bölgesi Yürütme Meclisi Toplumsal Hizmetler Komitesi üyesi Xelîl El Salih, “Anayasa maddeleri, toplumun tüm kesimlerinin yerel ve ulusal düzeyde karar alma süreçlerine gerçek anlamda katılımını güvence altına almalıdır. Ayrıca şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkeleri yerleşmeli; kadınlar ile gençlerin siyasal ve toplumsal yaşama katılımını sağlayacak somut mekanizmalar oluşturulmalıdır” dedi.
Salih, Suriye’nin on yılı aşkın süredir içinde bulunduğu derin krizler karşısında, tüm Suriyelilerin beklentilerini yansıtan yeni bir anayasanın hazırlanmasının kaçınılmaz olduğunu ifade etti. Mevcut taslağın merkezci ve dışlayıcı yapısı nedeniyle tepki gördüğünü belirten Salih, bu haliyle adil ve istikrarlı bir yönetimin temellerini atamayacağını, tüm toplumsal kesimleri eşit şekilde koruyacak bir yasal çerçeve sunmadıkça güçlü bir ulusal birliğin tesis edilemeyeceğini vurguladı.
Suriye’nin Geleceği Partisi Derêzor Doğu bölgesi yönetimi Eşbaşkanı Sîham El Ehmed ise, hiçbir kesimin dışlanmadığı ve tüm toplumsal bileşenlerin geçiş sürecine dahil edildiği bir yaklaşımın kalıcı istikrarın ön koşulu olduğunu belirtti. Geçmişte dar ve kapalı diyaloglara dayalı her siyasi girişimin başarısızlıkla sonuçlandığını hatırlattı.
Sîham, önümüzdeki dönemde gerçek bir ulusal diyalog zeminine ihtiyaç duyulduğunu ve bu sürece kadınlar, gençler ve tüm toplum bileşenlerinden temsilcilerin aktif katılımının zorunlu olduğunu söyledi. Ancak bu yolla yeni anayasanın dar bir çevrenin değil, halkın ortak iradesiyle şekillenebileceğini ifade etti.
Suriye’nin yeni anayasasının, adaletli ve demokratik bir ülke inşa etmeyi garanti altına alan temel ilkeler üzerine kurulması gerektiğini vurgulayan Sîham, insan hakları ve ifade özgürlüğünün ayrım gözetilmeksizin korunmasının ve ülkedeki kültürel, etnik ve dini çeşitliliğin anayasal olarak tanınmasının zorunlu olduğunu dile getirdi.
Öte yandan, Meraşîde Köyü Meclisi Eşbaşkanı Esed El Dexîl de Suriye'nin on yılı aşkın süredir karşı karşıya olduğu derin sorunlar göz önüne alındığında, ülkenin hukuki temelinin yeniden ele alınması gerektiğini söyledi. El Dexîl, tüm Suriyelilerin beklentilerini yansıtan yeni bir anayasanın devletle yurttaş arasında güçlü bir bağ kurarak siyasal ve toplumsal istikrarın önünü açacağını belirtti.
El Dexîl, yurttaşlık temelinde adaletin sağlanmadığı ve merkeziyetçi yapıdan vazgeçilmediği sürece ülkede siyasi ya da toplumsal istikrarın mümkün olmayacağını vurguladı. Yeni anayasanın, her türlü ayrımcılık ve tahakkümü reddeden, yerel bölgelerin kültürel ve toplumsal özgünlüklerine uygun şekilde yetki sahibi olduğu ademi merkeziyetçi bir sistemi benimsemesi gerektiğini ifade etti.
(rd/cj)
ANHA