Adil El-Hadî: Daxwazên şêniyên Siweydayê rewa ne

Adil El Hadî: Süveyda halkının talepleri meşrudur

Süveyda halkının meşru taleplerde bulunduğunu söyleyen avukat ve siyasi aktivist Adil El Hadî, Şam hükümetinin protestolara karşı yaklaşımının halka düşmanlık olduğunu belirtti.

Suriye'nin güneyindeki Süveyda’da yaşayanlar, geçtiğimiz günlerde Şam hükümetinin aldığı bazı kararlara ve kötüleşen sosyo ekonomik koşullara karşı protesto gösterileri düzenledi.

Birçok parti Özerk Yönetim modelinin Süveyda’da da uygulanması için çağrıda bulundu. Ancak Şam hükümeti, her zaman olduğu gibi, Rusya'nın baskısı altında Dera'da yaptığının aynısını Süveyda’da yapmaya çalıştı.

Süveydalı avukat ve siyasi aktivist Adil El-Hadi, halkın taleplerinin meşru olduğunu ve karşılanması gerektiğini söyledi.

Adil El-Hadi ANHA’ya verdiği röportajda, Şam hükümetinin Suriye'de laik bir demokratik sistem kurmak için siyasi geçişi kabul etmesi gerektiğini belirterek, Özerk Yönetim modelinin gerçek bir ulusal devlet inşa etmenin ve demokratik bir sistemi uygulamanın yolu olduğunu vurguladı.

Röportajın tamamı şöyle:

*Süveyda’da birkaç günlük aranın ardından halk yeniden protesto eylemlerine başladı. Süveyda halkının taleplerini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Halkın talepleri, gerçek bir devlet kurmak, eşit ve onurlu bir ülkede yaşamak isteyen tüm Suriyelilerin talepleri kadar onurludur. Bu onların en temel haklarıdır. Anayasa ayrıca yolsuzluğu protesto etme ve önleme hakkını veriyor.

*Süveyda’da Özerk Yönetim çağrısı yapıldı. Şam hükümeti her zamanki gibi protestoları saptırmaya çalıştı. Sizce Şam hükümeti bu yaklaşımıyla halkın taleplerini görmezden mi geliyor?

Şam hükümeti, gücü ve baskı zihniyeti nedeniyle halkın taleplerini görmezden geldi. Öz-Yönetim modelinin veya kapsamlı bir merkezi olmayan yönetimin uygulanmasına yönelik çağrılar veya talepler meşru taleplerdir.

Çünkü bu modeller merkezi yönetim sistemine göre daha başarılı. 2011 tarihli 107 sayılı Suriye Yerel Yönetimler Kanunu, idari ademi merkeziyetçiliğin uygulanmasını açıkça talep etse de bu kavramla uyumlu olduğu sürece bu kanunun değiştirilmesine ihtiyaç vardır.

Art arda gelen Suriye hükümetleri, gerilim yaratmada, ülkeyi zayıflatmada ve ulusal ağın altını oymada rol aldı.

Çünkü herkes her zaman meşru haklarını aramakta ve gerçek bir devlet inşa etmeye çalışmaktadır. Şam hükümeti onları çeşitli suçlarla itham ediyor. Suriye'deki merkezi rejimin sadece zulmü çözüm bildiği ve son 10 yılın tecrübesinden hiçbir şey öğrenmediği açıktır.

*Sizce Şam hükümeti neden çözüm getirmeyen bu zihniyetinde ısrar ediyor?

Elbette Şam hükümeti, laik bir demokratik sistemin kurulmasında siyasi geçişi kabul etmiyor. Bu, başlı başına anayasayı tüm Suriyelilerin çıkarlarına hizmet edecek şekilde değiştirmeyi beraberinde getirecektir.

Kuzey ve Doğu Suriye'de Özerk Yönetim tecrübesi zor koşullarda kuruldu. Birçok hegemonik güç bu deneyi yok etmek istedi. Buna rağmen başarılı oldu ve şimdi kendini geliştiriyor.

*Şam hükümeti diyalog kurmak yerine kendi planlarını dayatmaya devam ediyor. Dera’da bunu gördük. Şimdi benzer projeyi genişletmeyi hedefliyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Nitekim Şam hükümeti de bu çabalarla halkın kendisini düşman olarak gördüğü baskıcı zihniyetini dile getirmekte. Anlaşma suya düştü. Kendi içinde harici bir çabadır ve başarı ile başarısızlık temeli üzerine inşa edilmiştir. Sonuç olarak başarılı olamadı ve ülkede başka bir şiddetin ortaya çıkmasına zemin oluşturdu.

*Şam hükümeti Süveyda’da planladığını hayata geçirebilecek mi?

Süveyda’da durum farklı. Çünkü uluslararası hukuka göre aşırılıkçı dini örgütler ve ‘teröristler’ yok. Ancak güvenlik güçleri, siyasi ve sivil aktivistler üzerinde bu anlaşmaları yapmak istiyor ve hepsini yanlış yapmakla suçluyor. Bunun Süveyda’da başarılı olacağına inanmıyorum.

*Süveyda halkı topraklarını koruyor. Orada Öz-Yönetim modelinin gerçekleşmesi için çağrılar var. Bu modeli uygulamak için siyasi partiler ve aydınlardan beklenen nedir?

Evet, Süveyda halkının kendi topraklarını DAİŞ’ten koruduğu doğrudur. Şam hükümeti onlara herhangi bir askeri veya istihbarat yardımı sağlamadı. Bu, Süveyda’daki ilgili tarafların Özyönetim konusunu daha ciddiye almalarını sağladı. Merkezi yönetim, özyönetim, federal ve konfederal yönetim modelleri gündeme geldi. Bunlar halkla tartışmaya açılmalı. Medya bunu politikacılara ve aydınlara sormalı. Çünkü rejim ve onun yalan haberciliği her zaman olduğu gibi gerçekleri çarpıtıyor.

*Kuzey ve Doğu Suriye'deki Özerk Yönetim modelini nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu model ülkedeki krizi ne kadar çözebilir?

Özerk Yönetim modeli, bölgeleri kalkındıran, yolsuzluğun önünü alan, Suriyelilerin kanını içen ve ekonomilerini yok eden para çetelerine karşı, en adil ve başarılı yönetim biçimidir. Özerk Yönetim, gerçek bir devlet, ulusal birlik ve demokratik bir sistem inşa etmenin bir aracıdır.

(rr)

ANHA